Beranski Sandžak
Opstina Berane zahvata juzni dio Sandzaka i centar je cijeline poznate pod nazivom Gornje Polimlje. Podrucije opstine se prostire na oko 717 km2 na kome zivi oko 48.000 stanovnika, od kojih su Bosnjaci oko 46%. Granici se sa opstinama Plav, Rozaje, Tutin i Bijelo Polje, Andrijevica. Grad Berane se nalazi u zelenoj dolini rijeke Lima, okruzen obroncima visokih sumovitih planina:Bjelasice, Cmijevice i Turijaka. To je grad sa sirokim ulicama, trgovima, parkovima. Grad je ziva raskrsnica magistralnih puteva. Berane takodje ima Jasikovac sa kojeg se pruza pogled na cijeli grad i njegovu okolinu. Berane su mladje gradsko naselje. Osnovali su ga Turci 1862. godine. Zbog polozaja Beranske kotline kao i zbog prirode koja je bogato obdarila ovo podrucije brojne kulture i osvajaci ostavili su svoje tragove tokom dugog historijskog razvoja. Dolaskom rimljana u II vijeku stare ere pocinje proces izgradnje puteva, otvaranje rudnika i podizanje vojnih utvrdjenja oko kojih su se razvijali prvi zanatski, trgovacki i stambeni objekti. Krajem XIV i pocetkom XV vijeka pocinje petovijekovni period turske vladavine. U tom periodu se moze govoriti o Beranama kao gradskom naselju. Naime, 1862. godine Turci su osnovali vojno utvrdjenje sa namerom da izraste u privredno i politicko srediste sire okoline. Do 1879. godine, kada je granica izmedju Turske i Crne Gore, grad se razvijao kao logor, uglavnom na desnoj obali Lima u podnozju brda Jasikovac, a kasnije pocinje izgradnja i na lijevoj obali. Uz vojnu i upravo-politicku funkciju sve se vise razvija trgovacka, zanatska, a onda kulturna, prosvetna i zdravstvena delatnost. Racuna se da je Berane 1867. godine imalo oko 110 kuca sa oko 400 stanovnika, a 1909. je izraslo u naselje sa 500 kuca. Berane je dobilo naziv po Beran-Selu u neposrednoj blizini varosi, sa kojim danas cini jedinstvenu cijelinu.
slika- 1- Ovu velelepnu Minaru podiže neznani iskreni Allahov Dž. rob.
slika-2 – Berane-Hala doma sportova
slika-3 – Berane / novi dom sportova-zdravlja
slika-4 – Most na Limu između Harema i ostatka Berana
slika-5 – Most ka Haremu, Hotelu Berane i spot-hali
slika-6 – Beransko Korzo-šetalište
slika-6 – Opštinski sud
slika-7 – Gimnazija
slika-8 – Panorama-Hareme
LOKALNA UPRAVA
Organi lokalne uprave su sekretarijati, sluzbe i posebni organi. Skupstina opstine Berane je i osnivac sest javnih preduzeca.
Sekretarijati u Skupstini opstine Berane su:
– Sekretarijat za privredu, razvoj i finansije
– Sekretarijat za opstu upravu i drustvene djelatnosti
– Sekretarijat za uredjenje prostora i stambeno-komunalne poslove
– Sekretarijat za inspekcijske poslove
– Sekretarijat za zastistu zivotne sredine i poljoprivredu
– Sekretarijat za imovinu i vodjenje prekrsajnog postupka
Sluzbe u Skupstini opstini Berane su:
– Sluzba za skupstinske poslove
– Sluzba za razvoj mjesnih zajednica
– Sluzba pravne pomoci
Posebni organi su:
– Opstinska vatrogasna jedinica
– Direkcija za uredjenje prostora i investicije
Rukovodstvo opstine Berane
Predsjednik Opstine Berane: ………………………………..
Rodjen 27. januara 1957. godine u Docu kod Berana. Zavrsio je gimnaziju u Beranama i poljoprivredni fakultet u Beogradu. Po zavrsetku studija radio je u preduzecu “Agropolimlje” u kome je nekoliko godina bio direktor AD “Agropolimlje”. U prethodnom sazivu bio je odbornik i predsjednik kluba odbornika SNP, a od sredine 2001. godine do maja 2002. predsjednik Opstine Berane. Ozenjen je i ima dvoje djece, zivi u porodicnoj kuci u Docu.
Kontakt:
– Stan: 0871 46 123
– Posao: 0871-31 954, 0871-31 973
– Faks: 0871-33 357
– Mob: 069 042 571
Podpredsjednik Opstine Berane: Prim. dr Strahinja Asovic
Rodjen je u Donjoj Rzanici. Gimnaziju zavrsio u Beranama, a medicinski fakultet u beogradu. Clan je Narodne stranke. Ozenjen je i ima troje djece.
Kontakt:
– Stan: 0871-31 189
– Posao: 0871-31 590, 0871-31 973
– Faks: 0871-33 357
– Mob: 069 042 514
Podpredsjednik Opstine Berane: Radojica Zivkovic
Rodjen je u Sekularu. Gimnaziju je zavrsio u Beranama, a Prirodnomatematicki fakultet u Podgorici. Radio kao profesor matematike u beranskoj Gimnaziji. Clan je Srpske narodne stranke. Ozenjen je i ima troje djece.
Kontakt:
– Stan: 0871-34 224
– E-mail: ziza@cg.yu
– Posao: 0871-31 945, 0871-31 984
– Faks: 0871- 33 357
– Mob: 069 342 666
Sekratar Opstine: Aleksandar Culafic, diplomirani pravnik.
Kontakt:
– Tel: 0871-31 960
– Faks: 0871-33-357
Kontakt sa lokalnom upravom mozete ostvariti i putem E-maila: berane@cg.yu
slika-9 – Zgrada Opštine Berane
Poratni period karakterise se znacajnim ostvarenjima u svim domenima drustveno-ekonomskog i kulturnog razvoja. 21. jula 1949. godine, grad dobija novi naziv – Ivangrad, koji je bio u upotrebi do marta 1992. godine, kada mu je vraceno staro ime. U toku intezivnih promena Berane je izraslo u moderan grad. Sacuvani su brojni urbani i arhitektonski detalji, a novi se jos uvijek stvaraju vodeci grad u moderan zivot.
slika-10 – Hotel Berane-Rijeka Lim
slika-11 – Beransko-Haremska Džamija (Minara)
slika-12 – Berana sa Minareta Džamije
slika-13 – Beranska Gimnazija sa Minareta Džamije
U medjuratnom periodu, posle okupiranja 1912. godine. dolazi do velikog napredka. Izuzetna paznja se poklanja opismenjavanju stanovnistva kroz osnovne skole po selima, gimnazije (1913.) i uciteljske skole u Beranama, a onda i drugih institucija (narodne citaonice, biblioteke, bioskopa i dr.). Pored toga, gradjene su i prve drumske saobracajnice sa makadamskom podlogom, kojima je regija otvorena prema Bijelom Polje, Peci i Podgorici. Specificnost reljefne makrostrukture ovog podrucija ogleda se u tome sto se od centralnog dijela prostora (dolina Lima) izdizu dva relativno simetricna, ali u fizicko-geografskom i razvojno-funkcionalnom pogledu razlicita planinska krila – visokoplaninsko krilo koga cine Bjelasica, Komovi i Zeletin, na zapadnoj, te srednjevisoko planinsko krilo predstavljeno Mokrom planinom, Cmiljevicom, Turijakom i drugim manjim planinama na istocnoj strani. Raznovrsna makro struktura reljefa ogleda se u njegovoj izrazenoj vertikalnoj disekciji koja se krece u rasponu od 630 m nadmorske visine (grad) do 2461 m (Kom vasojevicki).Pored Koma vasojevickog dominantne pozicije u morfoloskoj strukturi ovog podrucija prpadaju i planinskim vrhovima: Crna glava (2139 m), Zekova glava (2117 m), Strmi pad (2050 m), Planinica (2110 m), Sjekirica (2005 m), Mokra planina (1932 m), Cmiljevica (1962 m) i dr.
slika-12 – Pogled sa Jasikovca
slika-13 – Berane sa Jasikovca
Privredna aktivnost bila je u stalnom usponu sve do 1987. godine,zbog podizanja jednog broja krupnih indutrijskih i drugih objekata. Pored toga, broj zaposlenih povecan je sa 5041 lice u 1961. godini na 9317 u 1987. godini ili za 85%. U periodu posle 1987. smanjuje se privredna aktivnost u Beranama zbog brojnih teskoca sa kojima se opstina suocila, stoje dovelo do bitnog opadanja privredne aktivnosti i obustavljanja rada nekih preduzeca. Ovakva kretanja su uslovila da opstina Berane promijeni status u pogledu privredne razvijenosti i svrsta seu najmanje razvijene opstine u periodu posle 1995. godine. Zbog obustava rada nekih krupnih preduzeca, i drugih manjih pogona, broj zaposlenih se od 1987-1993. godine smanjio za 3824 lica,ili za 41% u odnosu na 1987. godinu. Zbog propadanja drustvenog sektora doslo je do krupnih promena u transformaciji privrede. Drustveni sektor sve manje ima udjela u privredi ovog kraja, dok nasuprot tome dolazi do naglog razvoja privatnih preduzetnistva. Ovaj proces posebno je ubrzan u 1992. i narednim godinama. Berane se polako “dize na noge” i pretvara se u sve moderniji grad.
slika-14 – Most preko rijeke Lim
Specificne oblike u reljefu ovog podrucija cine i: Tivranska i Suceska klisura koje odredjuju kompozitni karakter doline Lima, klisura Kaludre, klisura Popce iznad Petnice, Zdravac na Bistrici i dr. Brojne rijecnedoline, medju kojima se posebno istice kompozitna dolina Lima, imaju presudan znacaj kako za eksternu dostupnost ovog podrucija, tako za njegovu internu saobracajnu povezanost i komunikativnost. Disperzno razmestene i duboko usecene u planinske masive, rijecne doline omogucavaju izgradnju puteva i do najudaljenijih dijelova teritorije. Posebno se istice njihova pogodnost za razvoj poljoprivrede i formiranje naselja. Najvise je zastupljena dolina Lima kao i srednji i donji dijelovi njegovih pritoka (Pisevska, Sekularska, Trebacka, Kaludarska, Dapsicka i Ljesnicka rijeka, Zlorecica, Krastica, Trepcanska rijeka, Bistrica i dr.) gdje zemljiste omogucava uzgoj raznih kultura veoma znacajnih za ishranu lokalnog stanovnistva. U posleratnom periodu, na osnovu politike regionalnog razvoja, odvijao se proces drustveno-ekonomskog razvoja podrucija Berana podizanjem industrijskih kapaciteta, rudnika, puteva, ugostiteljskih i turistickihobjekata, zdravstvenih institucija i dr. To je dovelo do povecanja broja zaposlenih i promene socijalne strukture stanovnistva.